Często uczymy się z książek lub materiałów dostępnych w Internecie. Próbujemy nauczyć się reguł gramatycznych i je stosować. Wypisujemy słówka i uczymy się ich na pamięć. Często to wszystko odbywa się w formie pisemnej. A co ze słuchaniem?
Słuchać czy nie słuchać?
Na język i na uczenie języka zwykle patrzymy jak na całość. Jednak język składa się z pewnych elementów. Tymi elementami są podsystemy języka (gramatyka oraz słownictwo) i sprawności językowe (mówienie, pisanie, czytanie i słuchanie).
Ten wpis postanowiłam poświęcić właśnie sprawnościom, a konkretnie jednej sprawności, czyli SŁUCHANIU w języku polskim. Słuchanie, podobnie jak czytanie, to czynność, w której pełnimy rolę odbiorcy. Mówiąc i pisząc, sami tworzymy tekst, czyli jesteśmy nadawcami.
Wielu z NAS wydaje się, że jeśli słuchanie polega na odbieraniu, to jest łatwe. Przecież nic nie musimy robić. Tylko słuchać.
Często słyszymy, że uczącemu się zależy głównie na mówieniu, ale zastanówmy się, czy jest możliwe komunikowanie się lub jakakolwiek rozmowa bez słuchania? Oczywiście, że nie.
Słuchanie to też bardzo ważny element samego procesu uczenia się języka. Podczas słuchania zapoznajemy się z wymową, sposobem akcentowania, gramatyką i słownictwem. Tylko słuchając możemy poznać język w wersji mówionej, która różni się od odmiany pisanej.
Zatem odpowiedź na pytanie, czy warto słuchać w języku obcym, brzmi TAK!
I jeszcze jeden argument na korzyść słuchania. Czytając wypowiedzi różnych osób, bardzo często trafiam na to, że opisują one podobną sytuację. Kilka lat (często przez całe studia) uczyłem lub uczyłam się języka. Nadszedł czas, żeby na dłużej pojechać do kraju, w którym używa się tego języka. Taką okazją dla wielu osób są wymiany studenckie. Niby znałem / znałam język bardzo dobrze, co potwierdzały zdane egzaminy i otrzymane certyfikaty. Wyjechałem / wyjechałam do wymarzonego kraju, a tam przykra niespodzianka. Nie rozumiem, co ludzie do mnie mówią!?
Dodam tylko, że osoby po takich doświadczeniach zgodnie przyznają, że słuchanie należy ćwiczyć!
Słuchaj doskonale, czyli dobre praktyki podczas słuchania w języku obcym
Oto 10 złotych porad dotyczących słuchania w języku obcym.
1. Znajdź coś, co Cię interesuje
Nie łudź się, że to, co zawsze wydawało Ci się śmiertelnie nudne i nie chciałeś o tym słyszeć w swoim języku, nagle okaże się wybitnie ciekawe w języku obcym. Cuda się zdarzają, ale bardzo rzadko. Wybierz coś związanego z Twoim zawodem lub Twoimi zainteresowaniami.
2. Słuchaj regularnie
Kiedy ktoś mnie pyta, co jest najważniejsze w procesie uczenia się języka, odpowiadam, że jest to REGULARNOŚĆ. Ta rada dotyczy wszystkich aspektów nauki języka, a więc także słuchania. Wystarczy kilka minut dziennie. Możesz liczyć na efekty, jeśli słuchanie w języku obcym stanie się Twoim nawykiem.
3. Nie słuchaj ciągle tego samego
Postaraj się znaleźć kilka interesujących rzeczy do słuchania. Dzięki temu nie znudzisz się za szybko, a dodatkowym atutem będzie to, że będziesz mieć kontakt z różnymi osobami, a przy tym z odmiennymi stylami mówienia.
4. Pamiętaj, że nie musisz rozumieć każdego słowa
Często nie rozumiemy lub nie słyszymy części kierowanych do nas komunikatów, a mimo tych niedogodności udaje nam się zrozumieć sens wypowiedzi. Przypomnij sobie, kiedy byłeś na dworcu w swoim kraju, nie zawsze słyszałeś wszystkie słowa nadawanych komunikatów, a jednak rozumiałeś, czy chodzi o Twój pociąg, czy na peron wjeżdża zupełnie inny skład.
Najlepiej odbieramy i rozumiemy te informacje, na których nam najbardziej zależy.
Poza tym każdy z nas ma ogromną zdolność do domyślania się tego, czego nie może usłyszeć lub zrozumieć.
5. Jeśli ktoś Ci coś poleca, może Ci się to nie podobać
Każdy z nas lubi coś innego. Polecanie sobie ciekawych rzeczy do słuchania jest bardzo dobrą praktyką, ale jeśli coś nie przypadnie Ci do gustu, nie zmuszaj się. Poszukaj czegoś innego.
6. Zacznij od czegoś prostszego
Na początek przygody z regularnym słuchaniem w języku obcym, lepiej wybrać coś krótkiego i prostego. Po jakimś czasie zawsze można poszukać czegoś bardziej ambitnego. Podobnie jest z długością nagrań. Zacznij od krótszych (do 10 minut), a następnie, jeśli tylko zechcesz możesz słuchać nawet godzinnych podcastów.
7. Nie zniechęcaj się
Należy pamiętać, że szukanie odpowiednich materiałów do regularnego kontaktu z językiem nie jest proste. To naturalne, że szukając czegoś odpowiedniego, wypróbujesz kilka źródeł. W dalszej części artykułu polecę kilka takich źródeł do wypróbowania.
8. Włącz obraz
Pamiętaj o tym, że słuchanie samego nagrania jest trudniejsze niż słuchanie i oglądanie. Sam zdecyduj, co wolisz.
9. Słuchaj i czytaj
Od czasu do czasu można znaleźć nagrania z transkrypcjami (to spisany tekst nagrania). Może się to okazać przydatne na początku Twojej przygody z regularnym słuchaniem. Warto z tego korzystać, także kiedy słuchamy trudnych tekstów.
10. Zrób eksperyment
Kiedy podróżujesz, zajmujesz się domem lub spacerujesz, spróbuj włączyć radio, telewizor lub inne nagranie. Nie skupiaj się na słuchaniu. Po prostu daj sobie szansę, może coś Cię zainteresuje i zaczniesz słuchać z ciekawością.
Czego słuchać?
1. Podręczniki do nauki języków z nagraniami
Większość podręczników do nauki polskiego ma także płytę z nagraniami. Można z nich korzystać, ale nadają się lepiej na lekcje. Jeśli szukasz czegoś ciekawego, co pozwoli wyrobić w sobie nawyk regularnego słuchania, skorzystaj z dalszych propozycji.
2. Muzyka
Muzyka zawsze jest dobra. Często oprócz melodii wpadają nam do ucha całe frazy. Ale teksty piosenek rządzą się swoimi prawami i nie zawsze łatwo zrozumieć tekst danej piosenki.
3. Radio
Dostępnych jest bardzo wiele stacji radiowych (także w Internecie). My polecamy: https://www.polskieradio.pl/.
4. Telewizja
Chociaż z roku na rok oglądamy coraz mniej telewizji, na pewno można tam znaleźć wiele ciekawych propozycji dla uczących się języka. Wśród seriali, programów publicystycznych i rozrywkowych każdy znajdzie coś dla siebie. Telewizja to połączenie obrazu i dźwięku, więc łatwiej zrozumieć, to co słyszymy. Polskie kanały telewizyjne są dostępne w Internecie:
5. Podcasty
Podcast to nazwa radiowej audycji zamieszczanej w Internecie. Od pewnego czasu podcasty są coraz bardziej popularne także w Polsce. Do części z nich dołączana jest także transkrypcja.
Podcasty do nauki języka polskiego:
Podcasty polecane przez kursantów polskiDOSKONALE:
6. Kanały na YouTube
Na koniec polecam Wam dwa kanały na YouTube, które często wykorzystuję podczas lekcji online w polskiDOSKONALE. W ramach zadań domowych i przygotowywania się do lekcji, moi kursanci proszeni są o zaglądanie w te dwa miejsca:
- „Mama i stetoskop” – jeśli interesują Was tematy zdrowotne
https://www.youtube.com/channel/UCd44ZaZE6QTcL9qU86xm56A
- „Mówiąc inaczej” – jeśli nie chcecie popełniać błędów w języku polskim
https://www.youtube.com/user/PamikuPL
[Autorką wpisu jest Ewa Woźniczka-Wawryków, lektorka języka polskiego dla obcokrajowców, założycielka i właścicielka polskiDOSKONALE – szkoły online języka polskiego]
Najnowsze komentarze